BESLENME ve DİYETETİK BÖLÜMÜ
Bölüm Başkanı Doç.Dr. Pınar SÖKÜLMEZ KAYA
TARİHÇE
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü 2009 -2010 eğitim- öğretim yılında kurulmuş olup aynı yıl ek kontenjandan alınan 25 öğrenci ile eğitime başlamıştır. 2012-2013 eğitim-öğretim yılı sonunda ilk mezunlarımızı vermiştir. Her yıl giderek artan talep doğrultusunda öğrenci sayımız artmakta 2016-2017 eğitim öğretim döneminde 391 öğrenci mevcudumuz bulunmaktadır. Bölümümüz üniversite yerleşkesi içerisinde kurulan yeni binasında modern derslik ve uygulama alanlarında eğitimini sürdürmektedir. Bölümümüz kadrosunda 5 öğretim üyesi 3 öğretim görevlisi 1 tanesi bölümümüzde 4 tanesi diğer üniversitelerde görevlendirilmiş olmak üzere toplam 5 Araştırma görevlisi ile birlikte toplam 12 öğretim elemanı görev yapmaktadır.
Beslenme ve Diyetetik Programı lise ve dengi meslek liseleri çıkışlı “Üniversite Seçme ve Yerleştirme Sınavlarında aldıkları sayısal puanı ile bölüme girmeye hak kazanmış erkek ve kız öğrencilere mesleki eğitim - öğretim sağlamaktadır. Eğitim dili Türkçedir.
PROGRAMIN AMACI VE TEMEL ÖZELLİKLERİ
Bireylerin ve toplumun sağlığının korunması iyileştirilmesi geliştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması için yeterli ve dengeli beslenmelerine katkıda bulunmak amacıyla uluslar arası standartlara uygun eğitim-öğretim araştırma ve danışmanlık hizmeti sunmaktır.
Mesleki eğitim ve öğretim programının birinci aşaması diyetetik uygulamalarına esas olan temel bilimler tıp ve beslenme bilimlerini içermektedir. İkinci aşamadaki dersler ise doğrudan uygulama alanıyla ilgilidir. Öğrenci sınıftaki teorik öğretim ve uygulamalarına ek olarak toplum sağlığı ve beslenmesiyle ilgili olan yaz stajını koruyucu ve tedavi edici olarak sahada yürütür. Hastaneler ve diğer kuruluşlarda ise tedavi edici ve toplu beslenme hizmetleri yönetimi ile ilgili olarak derslerde öğrendikleri bilgileri uygularlar. Bu programın sahada sağlık kuruluşlarında çeşitli işletmelerde yürütülen uygulamalarıyla öğrenci diyetisyenlik mesleği için gerekli ilke kavram bilgi ve becerileri kazanıp geliştirmektedir.
Bölümün öngördüğü dersleri başarıyla tamamlayan öğrenciler "Beslenme ve Diyetetik Lisans Diploması" ile "Diyetisyen" unvanı almaya hak kazanırlar. Başarılı öğrenciler; Beslenme ve Diyetetik programlarının yanı sıra sağlık bilimleri ve sosyal bilimler alanlarında da yüksek lisans ve doktora eğitimlerine devam edebilirler.
Diyetisyen uluslar arası meslek sınıflamasında Tıp Diş Hekimliği Hemşirelik ve benzeri diğer mesleklerle birlikte Sağlık Hizmetleri Sınıfı içinde yer almaktadır.
Beslenme ve Diyetetik Bölümü toplumun beslenme durumunun saptanması ve sorunların ve önceliklerin belirlenerek değerlendirilmesi ülkenin beslenme düzeyinin geliştirilmesi için çözüm yollarının aranması önerilmesi ve uygulanması ülkenin besin ve beslenme plan ve politikalarının saptanması besin analizleri değişik yaş gruplarının besin gereksinimlerinin belirlenmesi hastalıklara özgü diyetlerin düzenlenmesi ve uygulanması toplu beslenme hizmeti verilen kuruluşlarda yemek servisinin yönetimi ve organizasyonu gibi çeşitli alanlarda uygulama ve araştırmalar planlayıp yürüten bir bölümdür.
Mezunlar akademisyenliğin yanı sıra yataklı tedavi kurumlarında çocuk ve yaşlı Bakımevleri ana-çocuk sağlığı toplum sağlığı özel diyet polikliniklerinde araştırıcı eğitici tedavi ve rehabilite edici olarak hizmet vermektedirler. Ayrıca mezunlar diğer toplu beslenme yapılan kurumlarda besin ve beslenmeyle ilgili özel veya kamu kuruluşlarında yönetici araştırıcı ve eğitici olarak da çalışabilmektedirler.
Okulumuzdan mezun olan diyetisyenler 1969 yılında kurulmuş olan Türkiye Diyetisyenler Derneği’ ne üye olabilirler. Dernek Avrupa Diyetetik Dernekleri Federasyonu (EFAD) üyesidir. Her yıl 6 Haziran “Diyetisyenler Günü” olarak kutlanmaktadır.
Misyonumuz
Yaşam boyu toplumun yeterli ve dengeli beslenme ile sağlığının korunması iyileştirilmesi geliştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması amacıyla Uluslar arası standartlar çerçevesinde belirlenen niteliklere uygun evrensel düşünce ve değerlere sahip ülke ve dünya kültürüne saygılı DİYETİSYEN yetiştirmek Bilim ve teknolojiye dayalı uluslararası standartlarda EĞİTİM-ÖĞRETİM ARAŞTIRMA ve DANIŞMANLIK hizmetleri sunmak.
Vizyonumuz _Beslenme biliminin ilkelerinin sağlık ve hastalık durumlarında uygulanmasını sağlamak bu doğrultuda eğitim araştırma yapmak ve sürekli gelişmek._Toplu Beslenme alanında donanımlı mezunları yaptığı bilimsel çalışmalar ve danışmanlık hizmetleri ile ulusal ve uluslararası düzeyde tanınan tercih edilen sürekli gelişen örnek ve lider bir bölüm olmak Bölümümüzü Üniversitemizi ve Ülkemizi en üst düzeyde temsil etmek.
Öğretim Yılı: 4 yıl
Puan Türü: Sayısal
Mezun Diyetisyenlerin Hizmet Verebilecekleri Alanlar:
1. Yataklı ve Yataksız Tedavi Kurumları
Böbrek Hastalıkları Bakım Üniteleri
Diyabet Tedavi ve Bakım Üniteleri
Metabolizma Hastalıkları Üniteleri
Enteral-Parenteral Beslenme Destek Grupları
Onkoloji Üniteleri
Rehabilitasyon Üniteleri
Transplantasyon Üniteleri
Kardiyoloji Üniteleri
2.Halk Sağlığı
Aile Sağlığı Merkezleri
Ana-Çocuk Sağlığı Merkezleri
Zayıflama Merkezleri
Medya
İşçi Sağlığı Merkezleri
Spor Kompleksleri ve Spor Salonları
Yaşlı Bakım Evleri
Çocuk Esirgeme Kurumları
Okul Beslenme Eğitimi Programları
Besin Üretim ve Pazarlama Hizmetleri
Besin Kontrol Laboratuvarları
Uluslararası Besin ve Beslenme Kuruluşları
3. Toplu Beslenme Sistemleri Hizmetleri
Okullar
Kreşler
Oteller
Huzurevleri
Yemek Fabrikaları
Kamu Kuruluşları
Hava Ulaşım Hizmetleri
Deniz Ulaşım Hizmetleri
Demiryolu Ulaşım Hizmetleri
Restoranlar
Sağlık Kuruluşları
Erasmus Öğrenci Değişim Programı kapsamında ikili antlaşmamızın olduğu ülkeler ve okullar:
Hollanda Amsterdam Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
Portekiz Lizbon Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
İsviçre Bern Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü ile Erasmus dışı ikili antlaşmamız bulunmaktadır.
Farabi Öğrenci Değişim Programı ikili antlaşmamızın olduğu üniversiteler:
Ankara Gazi Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
MEZUN YA DA SİSTEMDE YER ALAN ÖĞRENCİLER
1.Diyetisyenler Avrupa’da ve uluslar arası olarak tüm yas gruplarında sağlığın sürdürülmesi için beslenme servisinin bulunduğu her yerde çalışırlar.
- Diyetisyenler hastalıkları tedavi etmek ve sağlığı sürdürmek için diyet önerileri geliştirirler ve uygularlar.
- Diyetisyenler sağlığın sürdürülmesinde toplum düzeyinde beslenme politikalarının oluşturulmasında ve halk sağlığı beslenmesinde çalışabilirler.
4.Diyetetik beslenme bilimine dayalıdır. Besin bileşim bilgisini besin ögelerinin yapısını ve vücuttaki metabolizmalarını yaşam siklusu boyunca insanların beslenme gereksinmelerini sağlık üzerine besinlerin etkilerini ve besinlerin hastalık riskini minimize ederek bireylerin ve grupların sağlıklarının korunması geliştirilmesinde görev alırlar. - Diyetisyenin görev alanı doğa ve klinik bilimlerden sosyal bilimlere kadar değişen geniş kapsamlı bir konudur.
-
Diyetisyenlerin birbirine bağlı alanlarda çalışabilmeleri için daha fazla spesifik bilgi ve beceri gereksinmelerinin artmasına rağmen beslenme bilimlerinin terapötik uygulamasında bilgi ve becerileri çok önemlidir.
a) Diyetisyen ulusal otoriteler tarafından tanınan Beslenme ve Diyetetik alanında yeterliliği olan kişidir.
b) Diyetisyen hastalık ve sağlıkta bireylerin veya grupların beslenme ve eğitimleri için beslenme bilimini uygular.
c) Diyetetik uygulama alanına göre diyetisyenler çeşitli ortamlarda çalışabilirler ve çeşitli çalışma fonksiyonları vardır.
Benchmark Statement Avrupa’da Diyetetik uygulamalarında olan EFAD tarafından tanımlanan 3 özel alanı belirtmektedir. Bunlar:Yönetici Diyetisyen: toplu beslenme yapılan kurum ve kuruluşlarda bireylerin veya grupların sağlık ve hastalıkta kaliteli ve yeterli beslenmelerini sağlama sorumluluğu olan ve primer olarak yiyecek-içecek servis yönetiminde çalışan ve odaklanan diyetisyen
Klinik Diyetisyen: hastanın /müşterinin fonksiyonel beslenme sağlığı iyileştirmek için klinik olarak belirlenen yeme düzeninin planlanması eğitimi denetimi ve değerlendirilmesi sorumluluğu olan diyetisyendir. Klinik diyetisyenler birinci basamak sağlık kurumlarında ve diğer kurumlarda görev alabilirler.
Halk Sağlığı veya Toplum Diyetisyeni: bireyler veya grupların beslenme sağlıklarını iyileştirmek veya sürdürmek ve beslenmeye bağlı hastalık riskini azaltmak için besin seçimini iyileştirmeye yönelik politika oluşturulmasında ve sağlığın iyileştirilmesinde doğrudan ilgili olan diyetisyendir.
Tüm diyetisyenler özel alanları ne olursa olsun bireylerin veya grupların beslenme gereksinmelerini anlar ve açıklar. Diyetetik uygulayıcıları bireysel müşterilerin veya grupların diyet tüketimi hakkında bilgi alır yorumlar tercüme eder ve beslenme gereksinimleri hakkında değerlendirme yapar ve besin alımıyla ilgili pratik önerilerini değişik disiplinlerden yararlanarak araştırır ve uygular. Diyetisyenlerin sağlık kurumları özel ofisleri toplu beslenme yapılan kurumlar gıda sanayi kamu ve özel kurumları eğitim veya araştırma gibi çalışma alanları içinde etik ve legal sınırlarda ve yüksek sorumluluk ile çalışmaları gerekmektedir.EĞİTİM AMAÇLARI:
Beslenme ve diyetetik yüksek lisans programı ile Lisansüstü düzeyde öğrencilerin kazanması gereken nitelikleri:
Bilgi ve deneyimleri lisans düzeyi üzerine kurulu olan ve/veya bu düzeyin üzerine çıkan araştırmalarla desteklenmiş fikirler üretebilme yorumlama ve uygulama
Bilgi beceri ve problem çözme yeteneklerini yeni veya alışılagelmemiş çevrelere uygulayabilme
Bilgiyi entegre edebilme ve karmaşık durumlarla başa çıkabilme ve eksik veya sınırlı bilgilerle kararları belirleme yeteneğine sahip olma onların bilgiyi ve kararları uygulamaları ile bağlantılı olan sosyal ve etik sorumlulukları yansıtabilme
Çıkarımları ve bilgiyi uzman ve uzman olmayan kişilere şüphe yaratmadan net bir şekilde aktarabilme ve bunları mantıksal olarak destekleyebilme
Öğrenim becerilerine sahip olma ve bu becerileri özerk olabilmek için çalışma yapmak üzere kullanma becerisini kazandırmaktır.
Yatay ve Dikey Geçiş Komisyonu
Dr. Öğr. Üyesi Alper TOKAY
Öğr. Gör. Dr. Zeynep UZDİL
Araş. Gör. Dr. Sedanur MACİT
Lisans Tamamlama Komisyonu
Doç.Dr Pınar SÖKÜLMEZ KAYA
Dr. Öğr. Üyesi Umut AYKUT
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK
Dr. Öğr. Üyesi Mehtap ÜNLÜ SÖĞÜT
Arş.Gör. Gökçe ÜNAL
Bölüm Web Sayfası Komisyonu
Dr. Öğr. Üyesi Umut AYKUT
Dr. Öğr. Üyesi Alper TOKAY
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK
Öz Değerlendirme Komisyonu
Doç. Dr. Pınar Sökülmez KAYA
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK
Öğr. Gör. Dr. Canan ASAL ULUS
Eğitim Öğretim Komisyonu
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK
Öğr. Gör. Dr. Canan ASAL ULUS
Öğr. Gör. Dr. Zeynep UZDİLl
Araş. Gör. Dr. Sedanur MACİT
Muafiyet Komisyonu
Öğr.Gör. Canan ASAL ULUS
Öğr.Gör. Bahtinur TAŞCI
Öğr.Gör. Sevtap KÜÇÜKCANKURTARAN